De vape-industrie is de afgelopen tien jaar exponentieel gegroeid, waarbij China vooroploopt in de productie van e-sigaretten. Steden als Shenzhen, vaak de “vape-hoofdstad van de wereld” genoemd, herbergen duizenden fabrieken die jaarlijks miljoenen apparaten en e-liquids produceren. Maar achter de strakke ontwerpen en hightech-marketing schuilt een realiteit die veel consumenten nooit zien: de werkomstandigheden in deze fabrieken.
Zijn Chinese vape-fabrieken veilig en ethisch? Wat ervaren werknemers dagelijks? Dit artikel onderzoekt de echte omstandigheden in deze productiecentra en werpt licht op arbeidspraktijken, veiligheidsnormen en de menselijke kosten achter de bloeiende vape-industrie.
1. Het hart van de vape-productie: de dominantie van China
China produceert meer dan 90% van ’s werelds vape-producten, waarbij alleen al in Shenzhen meer dan 1.000 e-sigarettenbedrijven zijn gevestigd. Merken als RELX, SMOK en VOOPOO betrekken hun producten bij deze fabrieken, die variëren van hightech-faciliteiten tot kleine, ongereguleerde werkplaatsen.
Terwijl sommige fabrieken voldoen aan internationale arbeids- en veiligheidsnormen, werken andere onder twijfelachtige omstandigheden. Rapporten van werknemers en insiders uit de industrie laten een gemengd beeld zien: sommige werknemers genieten van eerlijke lonen en een veilige omgeving, terwijl anderen te maken krijgen met lange uren, lage lonen en gevaarlijke werkomstandigheden.
- Lange uren en hoge productiedruk
Veel fabrieksarbeiders in de Chinese vape-industrie werken 10-12 uur per dag, zes of zeven dagen per week. Om aan de wereldwijde vraag te voldoen, vooral vóór grote verkoopseizoenen zoals Black Friday of Chinees Nieuwjaar, wordt overwerk verplicht.
Sommige werknemers melden “996”-schema’s (9.00 tot 21.00 uur, zes dagen per week), een controversiële werkcultuur die veel voorkomt in Chinese technologie- en productiesectoren. Hoewel overwerkvergoeding wettelijk verplicht is, voldoen niet alle fabrieken hieraan, waardoor werknemers uitgeput raken met weinig compensatie.
2. Lage lonen en baaninstabiliteit
Het gemiddelde maandsalaris voor een vape-fabrieksarbeider in Shenzhen varieert van 3.000 tot 6.000 RMB, nauwelijks genoeg om de kosten van levensonderhoud te dekken in een van de duurste steden van China. Veel werknemers zijn migranten uit plattelandsgebieden, gelokt door de belofte van stabiele banen, maar worstelen met hoge huren en lage lonen.
Tijdelijke en contractarbeiders zijn gebruikelijk, met weinig baanzekerheid. Sommige fabrieken huren werknemers in via arbeidsbureaus, waardoor ze voordelen zoals ziektekostenverzekeringen of pensioenen ontlopen.
3. Gezondheids- en veiligheidszorgen
Bij de productie van e-sigaretten wordt gewerkt met nicotine, propyleenglycol (PG), plantaardige glycerine (VG) en verschillende smaakstoffen. Werknemers in afdelingen waar e-liquids worden gemengd, kunnen worden blootgesteld aan:
- Nicotinevergiftiging (door huidcontact of inademing): Ademhalingsproblemen door het inademen van smaakstoffen (waarvan sommige verband houden met “popcornlong”-risico’s)
- Chemische brandwonden door onjuiste behandeling: Terwijl grotere fabrieken beschermende uitrusting (handschoenen, maskers, ventilatie) leveren, bezuinigen kleinere werkplaatsen vaak op kosten. Werknemers hebben hoofdpijn, duizeligheid en huidirritatie gemeld als gevolg van slechte veiligheidsmaatregelen.
4. Gebrek aan ventilatie en brandgevaar
Dampfabrieken slaan grote hoeveelheden ontvlambare e-liquids en lithium-ionbatterijen op, wat brandgevaar oplevert. In 2018 raakten 11 werknemers gewond bij een explosie in een dampfabriek in Dongguan, wat de veiligheidsnalatigheid benadrukte.
Sommige faciliteiten hebben geen goede ventilatie, waardoor werknemers worden blootgesteld aan chemische dampen. Werknemers die apparaten monteren, kunnen ook risico’s lopen door soldeerdampen en metaalstof.
5. Jonge en migrantenarbeidskrachten
Veel dampfabriekarbeiders zijn jonge migranten van 18 tot 30 jaar, vaak uit armere provincies zoals Hunan of Sichuan. Met een beperkte opleiding nemen ze deze banen uit noodzaak aan, ondanks de risico’s.
Sommige fabrieken nemen minderjarige werknemers in dienst, hoewel dit illegaal is. Terwijl grote merken hun toeleveringsketens controleren, omzeilen kleinere fabrikanten mogelijk de arbeidswetten.
6. Worden de omstandigheden beter?
De afgelopen jaren hebben internationale controle en strengere regelgeving sommige fabrieken ertoe aangezet om de omstandigheden te verbeteren. Grotere fabrikanten implementeren nu: betere ventilatie en PBM’s (persoonlijke beschermingsmiddelen), regelmatige veiligheidstrainingen, naleving van overwerkvergoedingen.
Kleinere, ongereguleerde fabrieken werken echter nog steeds met minimaal toezicht. De opkomst van “white-label” vape-fabrikanten – fabrieken die merkloze apparaten produceren voor wederverkopers – maakt het moeilijker om de arbeidsomstandigheden te volgen.
7. Wat kunnen consumenten doen?
Als consument kunt u ethische productie ondersteunen door merken te kiezen die hun fabrieken controleren (let op ISO- of GMP-certificeringen). Verdacht goedkope vapes vermijden, die afkomstig kunnen zijn van uitbuitende fabrieken. Fairtrade- en transparantie-initiatieven in de vaping-industrie ondersteunen.
De bloeiende vape-industrie is sterk afhankelijk van Chinese productie, waar de arbeidsomstandigheden sterk uiteenlopen. Terwijl sommige fabrieken eerlijke lonen en veilige omgevingen bieden, buiten andere werknemers uit met lange uren, lage lonen en gevaarlijke omstandigheden.
Naarmate de vraag naar vaping-producten groeit, groeit ook de verantwoordelijkheid van merken en consumenten om ethische productie te garanderen. De volgende keer dat u een vape oppakt, vraag uzelf dan af: weet u waar deze echt vandaan komt?
Door bewustzijn te creëren en transparantie te eisen, kunnen we aandringen op betere arbeidsnormen in de vape-industrie, want achter elke trek zit een menselijk verhaal.